● Η κατάσταση πριν από τη ρίψη της ατομικής βόμβας
Φοιτούσα τότε στην τετάρτη τάξη του Δημοτικού Σχολείου της Ουτζίνα. Ο πατέρας μου, ο οποίος ήταν 41 ετών, εργαζόταν στη Διοίκηση Πλοίων του Υπουργείου Στρατού. Υπηρετούσε σε ένα πλοίο του πολεμικού ναυτικού για το μεγαλύτερο μέρος του έτους και ερχόταν στο σπίτι στην Ουτζίνα-μάτσι (σημερινή Μινάμι-κου, Πόλη της Χιροσίμα) περίπου κάθε έξι μήνες. Η μητέρα μου ήταν 31 ετών τότε και εργαζόταν ως μαία. Γι’ αυτό, ανεξαρτήτως εάν η κατάσταση στην πόλη ήταν επικίνδυνη, δεν μπορούσε να απομακρυνθεί, γιατί είχε ασθενείς τους οποίους φρόντιζε. Ζούσαν επίσης μαζί μας η μικρότερη αδερφή μου, που ήταν ενός έτους και πέντε μηνών, και η ογδοντάχρονη γιαγιά μου (από την πλευρά του πατέρα μου). Είχαμε ακόμη αναλάβει τον ξάδερφό μου, διότι ο θείος μου, που ήταν διευθυντής σε ναυπηγείο στην Κορέα, επιθυμούσε να φοιτήσει ο ξάδερφός μου σε ιαπωνικό σχολείο.
● Μνήμες από την απομάκρυνση των μαθητών
Γύρω στον Απρίλιο του 1945 οι μαθητές που φοιτούσαν από την τρίτη έως την έκτη τάξη στο Δημοτικό Σχολείο της Ουτζίνα απομακρύνθηκαν. Μας χώρισαν σε ομάδες και μας έστειλαν στη Μιγιόσι-τσο, Σακούγκι-σον ή στη Φούνο-σον (σημερινή Πόλη της Μιγιόσι) στα βόρεια του νομού. Εγώ πήγα στον Ναό Τζότζουν-τζι στη Μιγιόσι-τσο.
Το φαγητό στον ναό αποτελείτο κυρίως από σόγια. Τα γεύματα περιείχαν μόνο λίγο ρύζι κολλημένο στη σόγια. Ακόμη και το κολατσιό αποτελείτο από σόγια. Μια φορά μια μπάλα ρυζιού εξαφανίσθηκε από το κουτί κολατσιού (τάπερ) του γιου τού ιερέα τού ναού που πήγαινε στο γυμνάσιο. Τότε, οι καθηγητές μάς έβαλαν να καθίσουμε στον κύριο διάδρομο του ναού και είπαν με στόμφο τα εξής: «Όποιος έκλεψε την μπάλα ρυζιού να το ομολογήσει τώρα.»
Κοντά στον ναό υπήρχε μια μεγάλη γέφυρα που ονομαζόταν Γέφυρα Τομόε, και δίπλα της στεκόταν ένας μικρότερος ναός. Σε αυτόν υπήρχε μια μεγάλη κερασιά που είχε κεράσια. Τα μεγαλύτερα παιδιά σκαρφάλωναν σε αυτήν για να μαζέψουν κεράσια και να τα φάνε. Δε γνώριζα τίποτα, αλλά τα μεγαλύτερα παιδιά μού είπαν να πάω εκεί και να σταθώ κάτω από το δέντρο, κοιτάζοντας προς τα έξω για να κρατάω τσίλιες. Ενώ κρατούσα τσίλιες, ήρθε προς τα εμάς ουρλιάζοντας ένας ηλικιωμένος άνδρας, ο οποίος με έπιασε. Μετά κοίταξε προς τα πάνω και φώναξε στα άλλα παιδιά. «Κατεβείτε από κει!» είπε, και τα μεγαλύτερα παιδιά κατέβηκαν από το δέντρο. Ο ηλικιωμένος άνδρας είχε αρπάξει το χέρι μου κι όταν με ρώτησε από πού είμαι, έβαλα τα κλάματα. «Από τον Ναό Τζότζουν-τζι» είπα, και αυτός απάντησε «Εντάξει τότε», και μου άφησε το χέρι. Στη συνέχεια είπε: «Καλλιεργώ κρεμμύδια και άλλα πράγματα εδώ κάτω. Εάν τα πατήσετε, δεν θα είναι δυνατόν να τα φάει κανείς. Δεν επιτρέπεται να το κάνετε με κανέναν τρόπο. Σταμάτα να κλαις!» Εκείνο το βράδυ ο κύριος αυτός μας έφερε γλυκοπατάτες μαγειρεμένες στον ατμό και άλλα φαγητά για να φάμε. Αν και ήταν τρομακτικός στην αρχή, πίστευα ότι ήταν πολύ ευγενικός στην πραγματικότητα. Φαντάζομαι ότι το γεγονός πως κλέβαμε κεράσια γιατί πεινούσαμε πάρα πολύ, του προκαλούσε οίκτο.
Τα παιδιά που είχαν απομακρυνθεί ελάμβαναν πού και πού γλυκά, τα οποία είχαν στείλει οι γονείς τους. Ωστόσο, δεν είχαμε ποτέ την ευκαιρία να τα δοκιμάσουμε. Η μητέρα μου μού έστειλε καραμέλες φτιαγμένες από σόγια, αλλά τις κατάσχεσαν όλες οι καθηγητές. Σύμφωνα με όσα ισχυρίζονταν τα μεγαλύτερα παιδιά, πιθανόν αυτές να κατέληξαν στα στομάχια των καθηγητών.
Εκείνη την εποχή υπήρχε μια φοβερή επιδημία ψείρας. Γι’ αυτό απλώναμε εφημερίδες και βγάζαμε τις ψείρες από τα μαλλιά μας χτενίζοντάς τα. Οι ψείρες μαύριζαν επειδή ρουφούσαν αίμα, και εμείς τις σπάγαμε. Τα πουκάμισα που φορούσαμε τα απλώναμε στη βεράντα του ναού για να στεγνώσουν στον ήλιο.
● 6 Αυγούστου
Ακριβώς μια εβδομάδα προτού πέσει η ατομική βόμβα, ο πατέρας μου είχε επιστρέψει από το εξωτερικό, γι’ αυτό έσπευσα προς το σπίτι για να τον συναντήσω. Θα επέστρεφα στον χώρο όπου είχαμε καταφύγει στις 5 Αυγούστου αλλά δεν μπορούσα να βρω εισιτήριο για εκείνη τη μέρα, έτσι αγόρασα εισιτήριο για τις 6 του μηνός.
Το πρωί της 6ης Αυγούστου η μητέρα μου ήρθε στον Σταθμό της Χιροσίμα για να με ξεπροβοδίσει, κουβαλώντας στην πλάτη της τη μικρότερη αδερφή μου. Υπήρχε και μια ηλικιωμένη γυναίκα από τη γειτονιά μου, η οποία επρόκειτο να συναντήσει το εγγόνι της που είχε σταλεί στη Μιγιόσι, γι’ αυτό επιβιβαστήκαμε στο ίδιο τραίνο. Πήραμε τη Γραμμή Γκέιμπι και καθίσαμε με πλάτη στη φορά του τραίνου προς τη περιοχή Μιγιόσι. Καθώς θα μπαίναμε στο πρώτο τούνελ, είδα τρία αλεξίπτωτα. Τότε, εισήλθαμε στο τούνελ και ξαφνικά εξερράγη η βόμβα.
Το ωστικό κύμα ήταν τεράστιο και ένα ισχυρό βουητό ήχησε στα αυτιά μου. Επειδή καθόμουν κάτω, ήμουν καλά. Όμως, όλοι όσοι στέκονταν όρθιοι, ακόμη και οι ενήλικες, ωθήθηκαν προς τα πίσω και έπεσαν κάτω. Δεν μπορούσα να ακούσω καλά και ένιωθα σαν ένας βράχος να είχε φράξει τα αυτιά μου.
Ενώ βγαίναμε από το τούνελ, ο καπνός από την ατομική βόμβα έμοιαζε απίστευτα όμορφος. Εγώ και η ηλικιωμένη κυρία είδαμε το σκηνικό και είπαμε: «Πω πω, είναι εκπληκτικό.» Καθώς ήμουν παιδί, δεν μπορούσα να φανταστώ τι είχε συμβεί στη Χιροσίμα.
Όταν φτάσαμε στη Μιγιόσι, η κυρία μού είπε: «Το ραδιόφωνο λέει ότι η Χιροσίμα έχει καταστραφεί πλήρως.» Ωστόσο, δεν μπορούσα να καταλάβω πραγματικά τι συνέβαινε, γι’ αυτό το μεσημέρι πήγα στο σχολείο για να κόψω το γρασίδι. Εκεί, για πρώτη φορά έφτασε στο σχολείο ένα φορτηγό, το οποίο μετέφερε θύματα της ατομικής βόμβας από τη Χιροσίμα. Καθώς αυτοί οι άνθρωποι, που έφεραν σοβαρά εγκαύματα, κατέβαιναν από το φορτηγό ο ένας μετά τον άλλο, ένιωσα αρκετά σοκαρισμένη. Κάποιος προσπαθούσε να κρατήσει το δέρμα του προσώπου του με το χέρι του, καθώς αυτό κρεμόταν από το μάγουλό του. Το στήθος μιας γυναίκας είχε σχιστεί εντελώς. Ένας άνδρας κρατούσε σαν μπαστούνι μια σκούπα από μπαμπού ανάποδα, γιατί τρίκλιζε. Θυμάμαι ακόμη και σήμερα έντονα αυτό το σκηνικό. Ήμουν περισσότερο έκπληκτη παρά τρομαγμένη.
● Η εμπειρία της ατομικής βόμβας για την οικογένειά μου
Περίπου τρεις μέρες μετά τη ρίψη της ατομικής βόμβας, έλαβα νέα στον ναό από τη οικογένειά μου, η οποία βρισκόταν στη Χιροσίμα. Κατόπιν, στις 12 ή 13 Αυγούστου επέστρεψα στη Χιροσίμα με τραίνο μαζί με έναν γείτονα που τον έλεγαν Νομπού-τσαν, ο οποίος πήγαινε στην έκτη τάξη. Με συνάντησε ο πατέρας μου στον σταθμό της Χιροσίμα και πήγαμε μαζί στο σπίτι με τα πόδια. Πήραμε έναν δρόμο παραπλεύρως του Λόφου Χιτζιγιάμα. Θυμάμαι ότι, ενώ περπατούσαμε, ο πατέρας μου μού εξήγησε πώς ήταν η οικογένειά μας και είπε ότι «τίποτα δεν θα φυτρώσει ξανά εδώ για τα επόμενα 70 χρόνια».
Όταν φτάσαμε στο σπίτι, η μητέρα μου ήταν τυλιγμένη σε όλο της το σώμα με σεντόνια, για να μην αναπτυχθούν σκουλήκια, καθώς είχε εγκαύματα σε όλο της το σώμα. Η μικρότερη αδερφή μου είχε εγκαύματα σε όλο το πρόσωπο, το οποίο είχε μαυρίσει. Τα χέρια και τα πόδια της είχαν επίσης καεί πάρα πολύ, γι’ αυτό ήταν και αυτή καλυμμένη με σεντόνια. Επειδή ήταν πολύ μικρή, φοβόταν βλέποντας την μητέρα μου σε αυτήν την κατάσταση, και έκλαιγε συνέχεια.
Όταν έπεσε η ατομική βόμβα, η μητέρα μου και η αδερφή μου περίμεναν το τραμ στη Γέφυρα Ένκο. Περίπου μια ώρα νωρίτερα, όταν ήχησε η σειρήνα προειδοποίησης για αεροπορική επιδρομή, η μητέρα μου δάνεισε την κουκούλα προστασίας από αεροπορική επιδρομή σε μια ηλικιωμένη γυναίκα από τη γειτονιά, η οποία είχε πει ότι είχε ξεχάσει τη δική της. Γι’ αυτόν τον λόγο η μητέρα μου περιλούστηκε πλήρως από το φως της ατομικής βόμβας. Η αδερφή μου βρισκόταν τη στιγμή εκείνη στην πλάτη της μητέρας μου, γι’ αυτό κάηκε στο αριστερό της πόδι και χέρι, καθώς και στο πρόσωπο. Η μητέρα μου έβγαλε την αδερφή μου από την πλάτη της και την βούτηξε σε νερό πυρόσβεσης αρκετές φορές, καθώς έσπευδαν οι δυο τους να βρουν καταφύγιο στο Ανατολικό Πεδίο Ασκήσεων πίσω από τον Σταθμό της Χιροσίμα.
Η γιαγιά μου βρισκόταν στο σπίτι όταν πυροδοτήθηκε η ατομική βόμβα. Μολονότι το σπίτι δεν είχε καεί, είχε ωστόσο υποστεί σημαντικότατες ζημιές.
Ο πατέρας μου και ο ξάδερφός μου πέρασαν δυο ολόκληρες μέρες ψάχνοντας τη μητέρα και την αδερφή μου σε όλη την πόλη. Όταν τις βρήκαν, τα εγκαύματα της μητέρας μου είχαν κάνει το σώμα της να πρηστεί τόσο που δεν μπορούσαν να καταλάβουν εάν ήταν γυναίκα ή άντρας. Στις 6 Αυγούστου η μητέρα μου φορούσε ρούχα που είχε φτιάξει με ύφασμα το οποίο της είχε στείλει ο πατέρας μου από το εξωτερικό. Η μητέρα μου είχε πάρει ένα μικρό κομμάτι ρούχου που με το ζόρι δεν κάηκε και το έδεσε στο χέρι της αδερφής μου για να μπορεί να την ξεχωρίζει. Ενώ ο πατέρας μου και ο ξάδερφός μου τις έψαχναν, η ενός έτους αδερφή μου αντελήφθη τον ξάδερφό μου και του φώναξε: «Α-τσαν!» Κατόπιν, όταν είδαν το ύφασμα στο χέρι της, κατάλαβαν ότι τις είχαν βρει και τις δύο. Η μητέρα μου είπε: «Δεν έχω ελπίδα, γι’ αυτό πάρε το παιδί μας και πήγαινε σπίτι.» Ο πατέρας μου όμως τις έβαλε και τις δύο σε ένα μεγάλο δίτροχο κάρο και τις μετέφερε στο σπίτι.
● Ο θάνατος της μητέρας μου
Η μητέρα μου απεβίωσε στις 15 Αυγούστου. Ο πατέρας μου χρησιμοποίησε ένα παλιό δέντρο για να φτιάξει ένα απλό φέρετρο χωρίς καπάκι για τη σορό. Αποτεφρώσαμε τη μητέρα μου σε ένα άδειο οικόπεδο πίσω από το σπίτι μας. Όλοι χρησιμοποιούσαν αυτό το χωράφι για αποτέφρωση νεκρών, γι’ αυτό η οσμή έμπαινε στο σπίτι και η δυσωδία ήταν απαίσια και αφόρητη.
Τα τελευταία λόγια της μητέρας μου στη γιαγιά μου ήταν τα εξής: «Πεθερά, θέλω να φάω μια τεράστια πατάτα.» Εξαιτίας της έλλειψης τροφίμων κατά τη διάρκεια του πολέμου, η μητέρα μου έπαιρνε ρούχα και διάφορα άλλα αντικείμενα και τα πήγαινε στην ύπαιθρο, και τα αντάλλασσε με πατάτες και άλλα τρόφιμα. Νομίζω ότι η μητέρα μου έτρωγε τις μικρότερες πατάτες εξ αυτών που κατάφερνε να εξασφαλίσει. Οι μικρές πατάτες έχουν μια πολύ αψιά γεύσης και σχεδόν κανείς δεν τις τρώει σήμερα.
Προσεύχομαι για την ανάπαυση της ψυχής της μητέρας μου συμμετέχοντας πάντα στην Τόρο Ναγκάσι (τελετή όπου χάρτινα φαναράκια επιπλέουν σε έναν ποταμό). Προσφέρω εκεί μεγάλες βραστές πατάτες. Ακόμη και τώρα, όταν βλέπω μια μεγάλη πατάτα, σκέφτομαι πως θα ήθελα πολύ να την δώσω στη μητέρα μου για να την φάει.
● Η πόλη μου μετά τον πόλεμο
Μια μεγάλη περιοχή στην όχθη του ποταμού πάνω από το Δημοτικό Σχολείο της Ουτζίνα χρησιμοποιείτο ως κρεματόριο. Οι σοροί εσωκλείονταν απλά μέσα σε μεταλλικά φύλλα με πτυχώσεις και αποτεφρώνονταν μέσα σε αυτά. Επιπλέον, έκαναν μια τρύπα στα μεταλλικά φύλλα για το κεφάλι του νεκρού. Εμείς, τα παιδιά, περνούσαμε κοντά στον χώρο αποτέφρωσης πηγαίνοντας να κολυμπήσουμε στη θάλασσα. Μερικές φορές σκεφτόμουν: «Ωχ, καίγεται τώρα το κεφάλι.» Επίσης, πατούσα πάνω σε πολλά οστά καθώς περνούσα από εκεί. Νομίζω ότι η περιοχή λειτουργούσε ως κρεματόριο έως ότου πήγα στην έκτη τάξη του δημοτικού.
Η ζωή ήταν πράγματι άθλια μετά τον πόλεμο αλλά όχι μόνο για εμάς. Όλοι περνούσαν τις ίδιες κακουχίες.
● Η αδερφή μου μετά τον πόλεμο
Η αδερφή μου, η οποία ήταν με τη μητέρα μου όταν πυροδοτήθηκε η ατομική βόμβα, σώθηκε. Ο κόσμος έλεγε τότε πως ήταν θαύμα ότι ένα μικρό κορίτσι στην ηλικία της αδερφής μου κατάφερε να επιβιώσει. Όσο μεγάλωνε, άκουγε η αδερφή μου όλη την ώρα: «Είναι καταληκτικό ότι επέζησες. Είναι απίστευτο ότι είσαι ζωντανή.»
Ωστόσο, στο πόδι της αδερφής μου έμειναν απαίσια χηλοειδή με αποτέλεσμα να παραμορφωθεί αυτό. Δεν μπορούσε να φορέσει παπούτσια, γι’ αυτό φορούσε πάντα «γκέτα» (γιαπωνέζικα ξύλινα σαμπό). Εκείνη την εποχή πολλοί άνθρωποι φορούσαν γκέτα, κατά συνέπεια δεν είχε σοβαρό πρόβλημα στην καθημερινή της ζωή. Ωστόσο, είχε προβλήματα όταν γινόταν εκπαιδευτική εκδρομή ή αθλητική διοργάνωση, διότι τότε δεν μπορούσε να φορέσει γκέτα. Παρ’ όλα αυτά, καθώς δεν μπορούσε να είναι αλλιώς η κατάσταση, φορούσε δύο στρατιωτικές κάλτσες, τη μία πάνω στην άλλη.
Εξαιτίας του ποδιού της την κορόιδευαν με απαίσιο τρόπο. Υπήρχαν τότε φήμες ότι η αρρώστια από την ατομική βόμβα ήταν μεταδοτική, με αποτέλεσμα να την δείχνουν με το δάχτυλο και να ισχυρίζονται πράγματα όπως «τα δάχτυλά μου σαπίζουν» ή «εάν πλησιάσεις πολύ κοντά για να δεις, θα κολλήσεις την ασθένεια». Ακόμη και πολλά χρόνια μετά τη ρίψη της ατομικής βόμβας, όταν πήγαινε στο δημοτικό, τη μεταχειρίζονταν σαν ένα είδος θεάματος, και άνθρωποι έρχονταν από μακριά για να την δουν.
Εντούτοις, η αδερφή μου ποτέ δεν είπε σε εμένα ή στη γιαγιά μας ότι της είχαν φερθεί με αυτόν τον τρόπο. Δεν παραπονιόταν για τον πόνο της και απλώς έλεγε «Γιαγιά, ήταν όντως καταληκτικό ότι κατάφερα να επιζήσω;» Επειδή αυτό ήταν κάτι που της έλεγαν από τότε που ήταν νήπιο, έδινε την εντύπωση ότι προσπαθούσε να πείσει τον εαυτό της να σκεφτεί: «Είναι καταπληκτικό ότι επέζησα. Γι’ αυτό, ακόμη κι εάν έχω τόσο σοβαρά εγκαύματα, είναι υπέροχο ότι είμαι ζωντανή.» Πρόσφατα διάβασα τις σημειώσεις της αδερφής μου. Μεταξύ τους είδα τα εξής: «Εκείνη την εποχή σκεφτόμουν ότι θα ήταν καλύτερα να είχα πεθάνει.» Αυτό με έκανε να αναλογιστώ πόσο εξαιρετικά δύσκολο τής ήταν όλο αυτό.
Της είχαν πει ότι εάν ήθελε να εγχειριστεί στο πόδι, θα έπρεπε να το κάνει αφού γίνει 15 ετών. Στις καλοκαιρινές διακοπές στο λύκειο μπορούσε να κάνει την επέμβαση, την οποία επιθυμούσε διακαώς για πολύ καιρό. Ανυπομονούσε πολύ να την κάνει, διότι πάντα έλεγε ότι θα ήθελε να μπορεί να φοράει παπούτσια όταν μπει στο λύκειο. Ωστόσο, δεν κατέστη δυνατό να φορέσει παπούτσια τελικά. Αν και της μεταμόσχευσαν δέρμα από την κοιλιά και τα οπίσθιά της για να διορθώσουν την παραμόρφωση στο πόδι της, το μεταμοσχευμένο δέρμα μαύρισε και το μικρό δάκτυλο του ποδιού της παρέμεινε μετατοπισμένο κατά τρία εκατοστά περίπου. Πριν από την επέμβαση έλεγε η αδερφή μου: «Θα μπορέσω να φορέσω αθλητικά παπούτσια κανονικά.» Όμως ακόμη και τώρα, 65 χρόνια μετά την ατομική βόμβα, δεν μπορεί να φορέσει παπούτσια κανονικά.
Καθώς τα παπούτσια θα την χτυπούσαν στο μικρό της δάκτυλο και θα πονούσε, προσπάθησε να φορέσει αθλητικά παπούτσια αφήνοντας μια τρύπα για το δάκτυλό της. Εντούτοις, το δάκτυλό της θα χτυπούσε στην τρύπα και θα πονούσε. Δεν υπήρχε ούτε μία μέρα που δεν αιμορραγούσε το πόδι της. Σκεπτόμενη ότι οι άλλοι άνθρωποι θα αισθάνονταν άβολα όταν θα έβλεπαν τα παπούτσια της με αίμα, άλειφε οδοντόκρεμα πάνω στο κολλημένο αίμα.
Όταν η αδερφή μου πήγε στο Νοσοκομείο για Επιζώντες από την Ατομική Βόμβα, συνάντησε τον Δρ. Τόμιν Χάραντα, ο οποίος της είπε: «Μην διστάσεις να μου μιλήσεις εάν υπάρχει κάτι που θέλεις να μοιραστείς μαζί μου.» Όταν αποφοίτησε από το λύκειο, μίλησε με τον Δρ. Χάραντα, ο οποίος την σύστησε σε έναν Ιάπωνα ιερέα που ζούσε το Λος Άντζελες. Καθώς ο πατέρας μας είχε πεθάνει προτού πάει η αδερφή μου στο λύκειο, η οικογένεια δεν είχε πολλά χρήματα. Ένας καθηγητής τού λυκείου σύστησε την αδερφή μου και βρήκε μια δουλειά μερικής απασχόλησης. Εκεί εργάστηκε σκληρά έως ότου έγινε 20 ετών. Είχε ήδη αποταμιεύσει αρκετά χρήματα για να αγοράσει εισιτήριο για την Αμερική. Κι έτσι ξεκίνησε για εκεί.
Ο ιερέας την φρόντιζε και κατάφερε να βρει δουλειά σε ένα καθαριστήριο, όπου έβγαζε τα προς το ζην. Νομίζω ότι πέρασε κάποιες δύσκολες καταστάσεις, όμως δεν το έβαλε κάτω και ζει ακόμη και σήμερα στο Λος Άντζελες. Αν και πίστευε ότι δεν θα μπορούσε να παντρευτεί, παντρεύτηκε έναν Ιάπωνα στην Αμερική και είναι ευλογημένοι που έχουν σήμερα τρία παιδιά.
● Συμβάν στην Οσάκα
Περίπου μία εβδομάδα αφότου η αδερφή μου έκανε επέμβαση, επισκέφτηκα μία φίλη που ζει στην Οσάκα. Η αδερφή μου μού είπε: «Η κατάστασή μου είναι ήδη σταθερή, γι’ αυτό πήγαινε στην Οσάκα να δεις τη φίλη σου.»
Πήρα την τοπική ταχεία και έφτασα εκεί το βραδάκι. Όμως, επειδή δεν ήξερα πού βρισκόταν το σπίτι της φίλης μου, σταμάτησα σε έναν αστυνομικό θάλαμο για να ρωτήσω. Αν και ο αστυνομικός εκεί ήταν νεαρός, ήταν πολύ ευγενικός και με συνόδευσε για περίπου μια ώρα, ενόσω έψαχνα για τη διεύθυνση. Όταν βρήκαμε το σπίτι της φίλης μου, είπα στον αστυνομικό: «Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Ήσαστε πολύ εξυπηρετικός.» Στη συνέχεια με ρώτησε από πού είμαι και του είπα ότι είμαι από τη Χιροσίμα. Ξαφνικά έκανε ένα βήμα πίσω και είπε: «Από τη Χιροσίμα όπου έπεσε η ατομική βόμβα;» Απάντησα «Ναι» και αυτός είπε: «Μια γυναίκα από τη Χιροσίμα – δεν μου είναι ευχάριστο αυτό. Μια γυναίκα από τη Χιροσίμα που εκτέθηκε στην ατομική βόμβα;» Η έκφρασή του όταν μου το είπε αυτό ήταν σαν να επρόκειτο να κολλήσει κάποια αρρώστια από εμένα. Έως τότε δεν σκεφτόμουν πολύ ότι είχα εκτεθεί στην ατομική βόμβα, γι’ αυτό έπαθα σοκ από το συμβάν αυτό.
Δεν μπορούσα να μιλήσω στην αδερφή μου για το εν λόγω περιστατικό. Το συζήτησα με τη φίλη μου στην Οσάκα και αυτή μου είπε: «Δεν πρέπει με τίποτα να πεις στην αδερφή σου τι συνέβη, διότι θα την κάνει σίγουρα να νιώσει πολύ άσχημα.» Ύστερα από αυτό δεν έλεγα σε κανέναν ότι είμαι από τη Χιροσίμα.
● Περιστατικό σε κατάστημα ρούχων
Το περιστατικό τούτο συνέβη δεκάδες χρόνια πριν, όταν βοηθούσα μια πελάτισσα σε ένα κατάστημα ρούχων. Κάποια, η οποία μου ήταν εντελώς άγνωστη μού ανέφερε ξαφνικά το όνομα τής αδερφής μου και με ρώτησε εάν ήμουν η μεγαλύτερη αδερφή της. «Ναι, όντως είμαι. Γιατί; Πώς την γνωρίζετε;» την ρώτησα. Η κυρία αυτή ζούσε στην Φουρούε και εκείνη την εποχή τα κουτσομπολιά για την αδερφή μου έφταναν έως εκεί.
Εξαιτίας του συμβάντος αυτού, όσων συνέβησαν στην Οσάκα, καθώς και διαφόρων άλλων περιστατικών πίστευα ότι θα ήταν καλό να πήγαινε η αδερφή μου στην Αμερική. Σκεφτόμουν ότι εάν η αδερφή μου επιθυμούσε να εγκαταλείψει την Ιαπωνία για να γλιτώσει από τον τραμπουκισμό και τις διακρίσεις, και να μεταβεί σε μια χώρα όπου κανείς δεν θα γνώριζε τίποτε για αυτήν, θα ήταν πιθανόν να ζούσε ευτυχισμένα εκεί.
● Ευχή για ειρήνη
Θεωρώ ότι οι άνθρωποι που δεν είχαν την εμπειρία της ατομικής βόμβας δεν μπορούν να καταλάβουν πραγματικά τον πόνο των επιζώντων. Όταν κόβεις το δάκτυλό σου, αισθάνεσαι πιθανώς πόνο για πρώτη φορά, αλλά δεν μπορείς να καταλάβεις τι αισθάνεται κάποιος άλλος όταν κοπεί. Για αυτόν τον λόγο νομίζω ότι είναι πραγματικά δύσκολο να αντιληφθεί κανείς από τα λεγόμενά μου πώς ήταν η εμπειρία της ατομικής βόμβας.
Ο πόλεμος μάς τραυμάτισε βαθιά στην καρδιά μας. Δεν είχαμε μόνο εξωτερικά τραύματα, αλλά εξακολουθούν να υφίστανται και άλλες πληγές, οι οποίες ακόμη και δεκάδες χρόνια μετά πονάνε ακόμη. Η αδερφή μου δεν θέλει καθόλου να μιλάει για τον πόλεμο ή την ατομική βόμβα, γι’ αυτό από τότε που ήταν μικρή, κάθε φορά που μιλάμε για αυτά, φεύγει μακριά. Αφότου πήγε στην Αμερική, φοράει πάντα χοντρό καλσόν για να κρύβει τις πληγές της, και δεν έχει ξαναμιλήσει ποτέ έκτοτε για την ατομική βόμβα.
Ο πόλεμος πρέπει να καταργηθεί με κάθε τρόπο.
|
