● Η κατάσταση μέχρι την 6η Αυγούστου
Εκείνη την εποχή, στην οικογένειά μας ήμασταν τέσσερα άτομα. Η μητέρα μου, δύο μεγαλύτερα αδέλφια μου, κι εγώ. Το σπίτι μας βρισκόταν στη Καμιτένμα-τσο. Ο πατέρας μου, Τοσίο Ομόγια, έχασε τη ζωή του στον πόλεμο στην Κίνα το 1938. Επειδή ήμουνα μικρή όταν πέθανε ο πατέρας μου δεν γνώριζα το πρόσωπό του παρά μόνο από φωτογραφίες. Σύμφωνα με την οικογένειά μου, όποτε έβλεπα φωτογραφίες του πατέρα μου, έλεγα «Ο πατέρας δεν μπορεί να βγει από τη φωτογραφία, γιατί κανείς δεν του φέρνει τα ξύλινα του τσόκαρα»

Η μητέρα μου η Σιζούκο μάς μεγάλωσε όλους μόνη της. Σαν μητέρα έδινε, περισσότερο από κάθε άλλο γονιό, προσοχή στη μόρφωσή μας. Παρόλο που είχαμε περίοδο πολέμου, μου επέτρεψε να μάθω καλλιγραφία και μπαλέτο. Όταν ήταν ο αδελφός μου να δώσει εισαγωγικές εξετάσεις για το γυμνάσιο, πήγαινε 100 φορές κάθε πρωί στο ναό για να προσευχηθεί για την επιτυχία του.

Ίσως να πίστευε ότι μετά το θάνατο του συζύγου της το μόνο πράγμα που θα μπορούσε να δώσει στα παιδιά της ήταν η μόρφωση.

Για τον σκοπό αυτό η μητέρα μου δούλευε σκληρά κάθε μέρα, από το πρωί μέχρι το βράδυ, κάνοντας πολλές δουλειές ταυτόχρονα. Θυμάμαι τα πρωινά, όταν έκανε διανομή εφημερίδων, την βοηθούσαν ο μεγαλύτερός μου αδερφός και η αδερφή μου. Εγώ, ενώ ήμουν μικρή, έτρεχα από πίσω τους.

Καθώς η μητέρα μου ήταν απασχολημένη καθημερινά, όλοι οι άνθρωποι γύρω μας μας φρόντιζαν και μας βοηθούσαν. Εκείνα τα χρόνια οι γείτονες μας συμπεριφέρονταν σαν να ήταν συγγενείς, στην ίδια πόλη ήταν και η οικογένεια του θείου μου ενώ η οικογένεια του παππού μου ήταν στο Χιρόσε μοτομάτσι, μια γειτονική πόλη.

Εκείνη την εποχή πολλά δημοτικά σχολεία μάθαιναν στους μαθητές να πηγαίνουν στα σπίτια συγγενών τους στην εξοχή όποτε γινόταν εκκένωση του σχολείου. Εγώ πήγαινα στην τρίτη τάξη του δημοτικού σχολείου Τέμμα και, μαζί με την Σούμι, την μεγαλύτερη αδερφή μου που πήγαινε στην έκτη τάξη του ίδιου σχολείου,  ήμαστε μέλη της ομάδας εκκένωσης που θα πήγαινε σε έναν ναό στην Γιούκι τσο. Παρόλο που η μητέρα μου και ο μεγαλύτερος αδερφός μου ο Τοσιγιούκι μας επισκέπτονταν κάθε βδομάδα και μας έφερναν πατάτες και άλλα, ήταν πολύ σκληρό για μάς που είμαστε μικρά κοριτσάκια να ζούμε μακριά από την οικογένειά μας. Η μητέρα μου μου είπε «Αν έρθει η ώρα να πεθάνουμε, να πεθάνουμε όλοι μαζί», τότε και εγώ, λέγοντας «Θέλω να γυρίσω πίσω, θέλω να γυρίσω στο σπίτι μου» κατάφερα να επιστρέψω στο σπίτι μου στην Καμιτένμα τσο.

Τώρα σκέφτομαι ότι θα μπορούσαμε να είχαμε επιβιώσει όλοι, αν έμενα στο χώρο εκκένωσης, γιατί κατά την έκρηξη της ατομικής βόμβας η μητέρα μου και ο αδερφός μου θα βρίσκονταν εκεί για επίσκεψη.

● Η κατάσταση σην 6η Αυγούστου
Στις 6 Αυγούστου, επειδή τελείωσε το σχολείο, βγήκα στη γειτονιά με μία φίλη μου.

Βλέποντας τα B-29 να πετούν από πάνω και να αφήνουν «ουρά» πίσω τους, εγώ κάλυψα άμεσα τα μάτια και τα αυτιά μου με τα δυο μου χέρια. Μάλλον το έκανε ασυνείδητα γιατί έτσι είχαμε εκπαιδευτεί. Οπότε δεν είδα τη λάμψη επειδή είχα σκεπασμένα τα μάτια μου.

Ήμουν τυχερή γιατί όταν έπεσε η ατομική βόμβα βρισκόμουν κάτω από την μαρκίζα ενός σπιτιού και προστατευμένη πίσω από έναν τοίχο δεν αισθάνθηκα τη θερμότητα ούτε τραυματίστηκα. Η φίλη μου τραυματίστηκε ελαφρά στο κεφάλι και έτσι τα καταφέραμε να ξεγλυστρίσουμε από μία ρωγμή και να επιστρέψουμε στο σπίτι μας.

Όταν γύρισα στο σπίτι, με περίμενε η μητέρα μου που είχε τραυματιστεί από την ατομική βόμβα.

Είχε βγεί έξω για να πάρει λίγο ρύζι που μοίραζαν σε συσσίτιο και τραυματίστηκε από την ατομική βόμβα στο δρόμο της επιστροφής. Άρπαξε μόνο μια τσάντα πρώτης βοήθειας και με τράβηξε μακριά από την καταστροφή.

Κοιτώντας γύρω μου, είδα σπίτια που είχαν καταρρεύσει και τα κάγκελα μίας γέφυρας να καίγονται. Διασχίσαμε τη γέφυρα και κατευθυνθήκαμε προς το Κόι. Στο δρόμο ένας άνθρωπος που είχε γίνει κατάμαυρος από τα εγκαύματα ζητούσε βοήθεια λέγοντας «Δώστε μου λίγο νερό, σας παρακαλώ δώστε μου λίγο νερό» αλλά προσπαθούσαμε να ξεφύγουμε τόσο απεγνωσμένα που δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα γι' αυτόν. Ακόμα το μετανοιώνω που δεν ρώτησα ούτε το όνομά του.

Όταν φτάσαμε στο Δημοτικό Σχολείο Κόι συνειδητοποίησα ότι ήμουν ξυπόλητη. Αναρρωτήθηκα πως δεν είχαν τραυματιστεί τα πόδια μου ενώ έτρεχα πάνω στα χαλάσματα.

Το σχολείο ήταν κατάμεστο από τραυματίες, ακόμα και μέσα στις αίθουσες και τους διαδρόμους. Εκεί η μητέρα μου έλαβε ιατρική φροντίδα. Είχε σοβαρά εγκαύματα στα χέρια, τα πόδια και την πλάτη της και λιγώτερο στο πρόσωπο αλλά και μία σοβαρή εσοχή στο κρανίο της.

Η θεραπεία της μητέρας μου ήταν να βάλει μόνο λίγη αλοιφή. Τώρα που το σκέπτομαι δεν είμαι σίγουρη εάν της έβαλαν και αυτή την αλοιφή καν.

Στη συνέχεια κατευθυνθήκαμε μαζί με την μητέρα μου σε ένα συγκεκριμένο καταφύγιο στην Ογκαγουάτσι-μάτσι σύμφωνα με το σχέδιο εκκένωσης της πόλης μας. Όταν φτάσαμε στο καταφύγιο, μαύρη βροχή άρχισε να πέφτει από τον ουρανό. προστατευτήκαμε από τη βροχή με ένα φύλλο λαμαρίνας που βρήκα στην περιοχή. Λίγο μετά που σταμάτησε η βροχή, ήρθε και ο μεγαλύτερος αδερφός μου, ο Τοσιγιούκι.

Εκείνο τον καιρό, ο αδερφός μου που πήγαινε στη δεύτερη τάξη της βιομηχανικής σχολής Ματσουμότο, είχε επιταχθεί να δουλεύει σε ένα εργοστάσιο στο νησί Καναγουατζίμα, ανοικτά των ακτών του χωριού Ουτζίνα. Απο ανησυχία για την οικογένειά του δεν πήγε στην δουλειά του αλλά επέστρεψε επειγόντως στο σπίτι. Κοντά στα κεντρικά γραφεία του Ηλεκτρικού Τρένου της Χιροσίμα, επειδή ο δρόμος ήταν αδιάβατος από τις φωτιές και στις δύο πλευρές του, κατευθύνθηκε προς το Γυμνάσιο Σούντο, διέσχισε τα ποτάμια Μοτογιάσου και Ότα με βάρκα, διέσχισε μια γέφυρα, και τελικά έφτασε στην Κάνον-μάτσι. Στο δρόμο για το σπίτι του, παρόλο που ένας του ζήτησε να βοηθήσει κάποιον που είχε θαφτεί κάτω από τα συντρίμμια ενός κτιρίου νηπιαγωγείου, δεν μπόρεσε να βοηθήσει.

Βιαζόταν να δει όσο το δυνατόν συντομότερα ότι η οικογένειά του ήταν ασφαλής. Μου είπε ότι λυπήθηκε γι' αυτό.

Όταν έφτασε, οι φλόγες πλησίαζαν πολύ κοντά στο σπίτι μας. Μου είπε αργότερα ότι έσβησε αμέσως τις φλόγες με ένα κουβά νερό. Στη συνέχεια, αφού βεβαιώθηκε ότι δεν υπήρχε κανείς στο σπίτι, κατευθύνθηκε προς την Ογκαγουάτσι-μάτσι για να ψάξει να μας βρει. Εκεί καταφέραμε τελικά να βρεθούμε.

Το πρωί της 6ης η μεγαλύτερη αδελφή μου είπε στη μητέρα μου ότι δεν ήθελε να πάει σχολείο. Η μητέρα μου όμως δεν της επέτρεψε να απουσιάσει από το σχολείο γιατί ήθελε να συνεχίσει τις σπουδές της στη Σχολή Θηλέων Γιαμανάκα. Έτσι η μητέρα μου την έστειλε στο σχολείο το πρωί, όπως πάντα αλλά η αδερφή μου δεν γύρισε ποτέ πίσω στο σπίτι.

● Η κατάσταση από την 7η Αυγούστου και ύστερα
Την επόμενη μέρα, ο αδελφός μου πήγε στο Δημοτικό Σχολείο Τένμα για να αναζητήσει την αδελφή μου που δεν είχε γυρίσει ακόμα στο σπίτι. Έμαθε ότι όταν έπεσε η ατομική βόμβα η αδελφή μου καθάριζε το γραφείο του διευθυντή, έτσι ο αδελφός μου έψαξε στα ερείπια τριγύρω αλλά δεν βρήκε τίποτα. Το σχολικό κτίριο είχε ισοπεδωθεί και τα πάντα είχαν γίνει στάχτη από τη φωτιά.

Με τη μητέρα μου και τον αδελφό μου οι τρείς μας μείναμε στο καταφύγιο της Ογκαγουάτσι-μάτσι για δυο-τρεις ημέρες. Η μητέρα μου όμως ανησυχούσε τόσο πολύ για την αδερφή μου που αποφασίσαμε να γυρίσουμε σπίτι.

Από τότε που γυρίσαμε σπίτι η μητέρα μου έμεινε κατάκοιτη . Η μόνη θεραπεία που έλαβε ποτέ ήταν η αλοιφή που έβαλαν στις πληγές της στο Δημοτικό Σχολείο Κόι.

Επειδή ευτυχώς το σπίτι μας δεν κάηκε και έστεκε, οι γείτονές μας πήραν όλα τα κλινοσκεπάσματα για να τα χρησιμοποιήσουν. Βλέποντας αυτή την κατάσταση, η θεία Σουέκο Ομόγια θύμωσε και είπε «Πάτε καλά; Μοιράσατε απλόχερα στους άλλους τα σκεπάσματά σας και δεν κρατήσατε τίποτα για τη μητέρα σας, ε;» Ο αδελφός μου πήγαινε δευτέρα σε βιομηχανικό σχολείο και εγώ ήμουν τρίτη στο δημοτικό σχολείο, οι ηλικίες μας ήταν αντιστοιχές με τους μαθητές του σημερινού γυμνάσιου και δημοτικού και έτσι όπως ήμασταν μικρά παιδιά δεν υπήρχε τίποτα που θα μπορούσαμε να κάνουμε. Αφού ήρθε η θεία μου σπίτι μας, φρόντιζε τη μητέρα μου και μας. Από το σπίτι της θείας μου, ο σύζυγός της Σιγκέο, μικρός αδελφός του πατέρα μου που υπηρετούσε σε μια στρατιωτική μονάδα στο Γιαμαγκούτσι, δύο μέρες μόλις μετά το βομβαρδισμό ήρθε στο σπίτι μας στη Χιροσίμα αφού εκεί βρίσκονταν η σύζυγος και η κόρη του Νόμπουε. Αν δεν ήταν ο θείος και η θεία μου η οικογένειά μας δεν θα τα κατάφερνε, γιατί είμαστε δύο παιδιά με μια κατάκοιτη μητέρα.

Αν και η μητέρα μου χάρηκε που τα εγκαύματα στο πρόσωπό της επουλώθηκαν γρήγορα, τα σοβαρά εγκαύματα στην πλάτη της δεν επουλώνονταν. Το δέρμα στην πλάτη της είχε ξεραθεί και πάνω που νομίσαμε ότι θεραπευόταν ξαφνικά ξεφλούδησε εντελώς. Κάτω από το δέρμα της έβγαιναν σμάρια τα σκουλήκια και πριν καλά καλά το καταλάβω τα έντομα μαζεύονταν σμήνη τριγύρω και κάλυπταν εντελώς την πλάτη της. Ήταν αδύνατο να τα απομακρύνω όλα. Εγώ και ο αδερφός μου που κοιμόμασταν δίπλα στη μητέρα μου, που την είχαμε μέσα σε κουνουπιέρα, δεν μπορούσαμε να αγνοήσουμε τη διεισδυτική οσμή που άφηναν τα σκουλήκια.

Παρά τα σοβαρά τραύματά της, η μητέρα μου ποτέ δεν είπε «Πονάει» ή «Με τρώει», ούτε ζητούσε νερό. Απλά είπε «Θα ήθελα ένα ροδάκινο, θα ήθελα ένα ροδάκινο» και η θεία μου πήγε να αγοράσει ροδάκινα στο Ιγκούτσι. Εκ των υστέρων, πιστεύω πως πρέπει να δίψαγε πολύ.

Το πρωί της 4ης Σεπτεμβρίου η μητέρα μου πέθανε. Συνειδητοποίησα το θάνατό της όταν μου είπε η θεία μου «Χιρόκο! Η μητέρα σου είναι νεκρή» Με τον αδελφό μου πραγματικά δεν το καταλάβαμε παρά μόνο τότε.  Κοιτάζοντας πίσω, αναρωτιέμαι πώς μπόρεσε και έζησε για ένα μήνα, με τόσο σοβαρό τραύμα στο κεφάλι της που είχε ανοίξει στα δύο. Όταν οι στρατιώτες έβαζαν τους τραυματίες σε ένα φορτηγό που θα τους μετέφερε σε ένα εξοχικό θεραπευτήριο, η μητέρα μου αρνιόταν πεισματικά να απομακρυνθεί από το σπίτι μέχρι να μάθει για την τύχη της αδελφής μου.

Κάποιος που είχε τραυματιστεί σοβαρά όπως η μητέρα μου, ανάρρωσε με τη θεραπεία που έκανε στα προάστια της πόλης. Η μητέρα μου όμως ανησυχούσε για την αδελφή μου και παρέμενε στη ζωή προσκολλημένη στην ελπίδα ότι θα ξανάβλεπε την κόρη της.

Αποτεφρώσαμε το σώμα της μητέρας μας την ημέρα του θανάτου της στις προηγούμενες εγκαταστάσεις του κρεματορίου Κοσέικαν. Δεν αισθάνθηκα θλίψη μέσα μου, ούτε έκλαψα. Τα συναισθήματά μου πρέπει να είχαν ήδη παραλύσει. Εκείνη την ημέρα έβρεχε και το σώμα της μητέρας μου δεν καιγόταν γρήγορα.

Στην πόλη, όλα τα κτίρια είχαν καταρρεύσει και ολόκληρη η περιοχή ήταν μία καμμένη έκταση.

Από το σπίτι μας βλέπαμε το σταθμό Χιροσίμα και τη Νινοσίμα. Παντού υπήρχαν πτώματα. Τα πτώματα στο ποτάμι τα τράβηξαν και τα αποτέφρωσαν οι στρατιώτες. Αν και μερικά πτώματα είχαν μείνει έξω για περισσότερο από ένα μήνα, δεν μας ένοιαζε και πολύ και περπατάγαμε δίπλα τους. Επειδή δεν είχαμε ιδέα τι ήταν η ατομική βόμβα και δεν είχαμε τίποτα να φάμε εκείνες τις ημέρες, χωρίς να διστάζουμε τρώγαμε τροφή που είχε εκτεθεί σε ακτινοβολία, όπως πατάτες καλλιεργημένες στους αγρούς άλλων ανθρώπων και ρύζι που φύτρωνε σε μολυσμένο έδαφος.

● Η ζωή μετά τη βομβιστική επίθεση
Λίγο αφότου πέθανε η μητέρα μας, πήγαμε στους συγγενείς μας στο Μιντόριι-μούρα  και τους ζητήσαμε να μας αφήσουν να ζήσουμε στον αχυρώνα τους. Ο παππούς και η γιαγιά μας ήταν ήδη εκεί. Όταν έπεσε η ατομική βόμβα, ο παππούς Ταμεκίτσι Ομόγια και η γιαγιά Ματσούνο ήταν ασφαλείς στο σαλόνι του σπιτιού τους. Όταν έφτασε στο Μιντόριι μούρα ο παππούς ήταν καλά αλλά ξαφνικά αρρώστησε και πέθανε πέντε μέρες μετά το θάνατο της μητέρας μας.

Δεν είχαμε καθόλου νέα από τον θείο Σόσο, που έμενε με τον παππού και τη γιαγιά στην Χιροσέ-μοτομάτσι και, όπως είπαν, ήταν στην είσοδο του σπιτιού όταν έπεσε η βόμβα.

Στο Μιντόριι-μούρα, αισθανόμασταν αποπροσανατολισμένοι, γιατί πολλά πράγματα εκεί ήταν διαφορετικά από αυτά που είχαμε συνηθίσει μέχρι τότε στη ζωή μας. Αφού πήγαμε σχολείο στο Μιντόριι-μούρα για ένα περίπου χρόνο, επιστρέψαμε στη Χιροσέ. Μείναμε ο ένας κοντά στον άλλον, ισιώσαμε ένα κομμάτι γης και χτίσαμε μια παράγκα για να μένουμε. Η θεία κι ο θείος μας έγιναν οι θετοί μας γονείς και μας μεγάλωσαν σαν να ήμαστε δικά τους παιδιά. Δεν αισθάνθηκα μοναξιά μετά το θάνατο των γονιών μου.

Καθώς μεγάλωνα όμως άρχισαν να μου λείπουν οι γονείς μου. Βλέποντας την ξαδέλφη μου με την οποία μεγαλώσαμε μαζί σαν να είμαστε αδέλφια, να κάνει ιδιαίτερα μαθήματα από το δημοτικό, ζήλεψα και ένιωσα λίγο μοναξιά. Έμεινα με την οικογένεια του θείου μου μέχρι που παντρεύτηκα.

Όσο έμενα στο σπίτι του θείου μου που ήταν επιπλοποιός, δούλευα μαζί του κρατώντας τα λογιστικά βιβλία.

● Γάμος και ασθένεια
Στα παλιά τα χρόνια, πολλοί δεν έλεγαν ότι ήταν θύματα της ατομικής βόμβας. Πολλές γυναίκες κυρίως, δεν έκαναν αίτηση για το βιβλιάριο θύματος ατομικής βόμβας, κρύβοντας το γεγονός ότι ήταν θύματα της ατομικής βόμβας και προκειμένου να μπορέσουν να παντρευτούν. Αν και είμαι ευγνώμων για το βιβλιάριο αυτό, μου πήρε κάποιο χρόνο μέχρι να κάνω αίτηση να το πάρω. Όσον αφορά το γάμο, πίστευα ότι θα παντρευόμουνα κάποιον που θα μου έβρισκαν η θεία κι ο θείος μου. Τελικά παντρεύτηκα από συνοικέσιο. Ευτυχώς τον σύζυγο μου δεν τον πείραζε που ήμουνα θύμα της ατομικής βόμβας.

Μετά τον γάμο ανησυχούσα για τα παιδιά που θα έκανα. Έχω καρκίνο του θυρεοειδούς. Ο μεγαλύτερος αδελφός μου και η ξαδέλφη μου επίσης έχουν πάθει καρκίνο. Η κόρη μου έχει όγκο στο ακουστικό νεύρο. Δεν ξέρω αν η ασθένειά της κόρης μου οφείλεται στην ατομική βόμβα.

● Επιθυμία για ειρήνη
Συχνά λέω την ιστορία της ατομικής βόμβας στα παιδιά μου. Τους έχω πάει επίσης στο Μουσείο Ειρήνης και τους έχω πει για την κατάσταση που επικρατούσε όταν έπεσε η ατομική βόμβα.

Αν και παλιά δεν είχα πολύ χρόνο για να επισκέπτομαι τον οικογενεικό μας τάφο, τώρα το κάνω συχνά και μιλάω λίγο με τους παλιούς μας γείτονες, πριν γυρίσω σπίτι. Αν ζούσε η μητέρα μου, θα ήθελα να κάνω διάφορα πράγματα για να την ευχαριστήσω και να της δείξω πόσο την αγαπώ. Έτσι, όποτε συναντώ κάποιον γύρω στην ηλικία της μητέρας μου, δεν τον αφήνω σε ησυχία. Θέλω να τον ευχαριστήσω όπως θα έκανα και για τη δική μου μητέρα.

Με τόσες πολλές ζωές που θυσιάστηκαν από την ατομική βόμβα, είμαι ευγνώμων για την τωρινή υγεία μου. Επίσης, σκεφτόμενη τη μητέρα μου που έχει πεθάνει, θέλω να ζήσω πολλά χρόνια με υγεία για τα δικά μου παιδιά.